Jak wypełnić formularz IN-1: kompletny przewodnik krok po kroku

Przygotowanie do wypełnienia formularza IN-1

Formularz IN-1 to kluczowy dokument dla każdego właściciela nieruchomości. Niezależnie od tego, czy posiadasz mieszkanie, dom czy działkę, prawidłowe wypełnienie tego formularza stanowi Twój obowiązek podatkowy. W tym przewodniku przeprowadzę Cię przez cały proces – od przygotowania niezbędnych dokumentów, przez wypełnienie poszczególnych pól, aż po złożenie formularza we właściwym urzędzie.

Zanim przystąpisz do wypełniania formularza IN-1, zgromadź wszystkie niezbędne dokumenty i informacje. Dobre przygotowanie znacząco ułatwi cały proces i pomoże uniknąć błędów, które mogłyby skutkować koniecznością składania korekt.

Dokumenty, które warto mieć pod ręką:

  • Akt notarialny lub inny dokument potwierdzający prawo własności nieruchomości
  • Wypis z rejestru gruntów lub budynków
  • Informacje o powierzchni użytkowej budynków lub ich części
  • Informacje o gruntach (powierzchnia, klasyfikacja)
  • Numer PESEL lub NIP

Formularz IN-1 należy złożyć w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego. Najczęściej chodzi o nabycie nieruchomości, ale obowiązek powstaje również w przypadku zmiany sposobu użytkowania nieruchomości lub jej części.

Warto wiedzieć: Niezłożenie formularza IN-1 w terminie może skutkować karą grzywny za wykroczenie skarbowe. Dlatego nie zwlekaj z dopełnieniem tego obowiązku.

Wypełnianie formularza IN-1 krok po kroku

Formularz IN-1 może wydawać się skomplikowany na pierwszy rzut oka, ale gdy podzielimy go na sekcje, wypełnienie staje się znacznie prostsze. Przejdźmy przez najważniejsze części formularza.

Dane identyfikacyjne podatnika

W tej części formularza podajesz swoje dane osobowe. Upewnij się, że wszystkie informacje są zgodne z dokumentami tożsamości.

Należy wpisać:

  • Imię i nazwisko
  • Numer PESEL (dla osób fizycznych) lub NIP (jeśli prowadzisz działalność gospodarczą)
  • Datę urodzenia (tylko jeśli nie posiadasz numeru PESEL)
  • Imię ojca i matki (tylko jeśli nie posiadasz numeru PESEL)
  • Adres zamieszkania (nie zameldowania, a faktycznego miejsca zamieszkania)

Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność, każdy ze współwłaścicieli powinien złożyć odrębny formularz IN-1, wskazując w nim swój udział w nieruchomości.

Informacje o nieruchomości

W tej sekcji podajesz szczegółowe informacje dotyczące nieruchomości, której dotyczy deklaracja. Kluczowe jest dokładne określenie położenia nieruchomości oraz jej statusu prawnego.

Należy wskazać:

  • Położenie nieruchomości (miejscowość, ulica, numer domu/lokalu)
  • Numer działki i obręb ewidencyjny (znajdziesz je w akcie notarialnym lub wypisie z rejestru gruntów)
  • Numer księgi wieczystej lub zbioru dokumentów
  • Formę władania nieruchomością (własność, współwłasność, użytkowanie wieczyste, posiadanie samoistne, posiadanie zależne)

W przypadku współwłasności należy dokładnie określić swój udział w nieruchomości (np. 1/2, 1/4 itp.). Jest to istotne, ponieważ podatek będzie naliczany proporcjonalnie do tego udziału.

Dane o przedmiotach opodatkowania

Ta część formularza jest najbardziej złożona, ponieważ musisz w niej szczegółowo opisać posiadane nieruchomości według ich rodzaju i przeznaczenia. Formularz dzieli się na trzy główne kategorie:

1. Grunty – należy podać powierzchnię gruntów w metrach kwadratowych, z podziałem na:
– Grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
– Grunty pod wodami powierzchniowymi
– Grunty pozostałe, w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego
– Grunty niezabudowane objęte obszarem rewitalizacji

2. Budynki lub ich części – należy podać powierzchnię użytkową w metrach kwadratowych, z podziałem na:
– Budynki mieszkalne
– Budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
– Budynki zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym
– Budynki związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych
– Pozostałe budynki, w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego

3. Budowle – należy podać wartość budowli określoną na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Pamiętaj: Powierzchnię użytkową budynku lub jego części mierzy się po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach. Do powierzchni użytkowej budynku nie wlicza się powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych.

W przypadku mieszkania w bloku najczęściej wypełniasz tylko sekcję dotyczącą budynków mieszkalnych, wpisując powierzchnię użytkową swojego lokalu. Jeśli posiadasz miejsce postojowe w garażu podziemnym, należy to również uwzględnić w odpowiedniej sekcji.

Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

Wypełnianie formularza IN-1 może prowadzić do pomyłek, które skutkują koniecznością składania korekt. Oto najczęstsze błędy i sposoby ich unikania:

1. Nieprawidłowe podanie powierzchni – upewnij się, że poprawnie zmierzyłeś powierzchnię nieruchomości zgodnie z wymogami (po wewnętrznej długości ścian). W przypadku wątpliwości skonsultuj się z geodetą lub architektem.

2. Błędne określenie rodzaju nieruchomości – dokładnie przeanalizuj, do jakiej kategorii należy Twoja nieruchomość. Szczególnie ważne jest to w przypadku nieruchomości wykorzystywanych częściowo do celów mieszkalnych, a częściowo do prowadzenia działalności gospodarczej.

3. Niepodanie wszystkich nieruchomości – jeśli posiadasz kilka nieruchomości w tej samej gminie, wszystkie należy uwzględnić w jednym formularzu IN-1.

4. Błędy w danych identyfikacyjnych – sprawdź dwukrotnie poprawność wpisanych danych osobowych i adresowych.

5. Brak podpisu – formularz musi być własnoręcznie podpisany przez podatnika lub osobę upoważnioną.

Składanie formularza – gdzie i jak

Po wypełnieniu formularza IN-1 należy go złożyć w odpowiednim urzędzie. Pamiętaj o kilku istotnych kwestiach:

Formularz składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości. Jeśli Twoje nieruchomości znajdują się w różnych gminach, musisz złożyć osobne formularze w każdej z nich.

Możliwe sposoby złożenia formularza:

  • Osobiście w urzędzie gminy lub miasta
  • Za pośrednictwem poczty (najlepiej listem poleconym dla potwierdzenia nadania)
  • Elektronicznie poprzez platformę ePUAP (wymaga posiadania profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego)

Do formularza IN-1 nie trzeba dołączać aktu notarialnego ani innych dokumentów potwierdzających prawo do nieruchomości, ale urząd może zażądać ich przedstawienia w celu weryfikacji danych zawartych w formularzu.

Pytania i odpowiedzi dotyczące formularza IN-1

Co wpisujemy w ZIN-1?
ZIN-1 to załącznik do formularza IN-1, który służy do wykazania danych o współwłaścicielach, współużytkownikach wieczystych i współposiadaczach nieruchomości. Wpisujesz tam dane pozostałych osób, które wraz z Tobą są właścicielami danej nieruchomości.

Jak wypełnić deklarację D-1?
Deklaracja D-1 to dokument składany przez osoby prawne, a nie osoby fizyczne. Jako osoba fizyczna składasz formularz IN-1. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, nadal składasz IN-1, a nie D-1.

Jak wypełnić ZDN-1?
ZDN-1 to załącznik do deklaracji DN-1 (dla osób prawnych), a nie do formularza IN-1. Jako osoba fizyczna nie musisz go wypełniać.

Czy do druku IN-1 należy dołączyć akt notarialny?
Nie ma takiego obowiązku, ale urząd może poprosić o jego okazanie w celu weryfikacji danych. Warto mieć kopię aktu notarialnego podczas składania formularza, zwłaszcza jeśli robisz to po raz pierwszy dla danej nieruchomości.

Prawidłowe wypełnienie formularza IN-1 nie musi być trudne, jeśli podejdziesz do tego zadania metodycznie i z odpowiednim przygotowaniem. Pamiętaj, że w razie wątpliwości zawsze możesz skonsultować się z pracownikami urzędu gminy lub miasta, którzy pomogą Ci w prawidłowym wypełnieniu dokumentu. Terminowe i poprawne złożenie informacji o nieruchomościach to nie tylko obowiązek prawny, ale także sposób na uniknięcie potencjalnych problemów i kar w przyszłości.